Kanał żeglugowy łączący Zatokę Gdańską z Zalewem Wiślanym przecina Mierzeję Wiślaną w miejscu odległym o 19 Mm i 12 Mm na wschód odpowiednio od Górek Zachodnich i ujścia Wisły (Przekopu Wisły), 22 Mm na południowy wschód od Helu, 13 Mm na zachód od granicy państwowej z Rosją, 3 Mm w linii prostej na wschód od portu Kąty Rybackie na Zalewie i 5 Mm na zachód w linii prostej od Krynicy Morskiej. 

Kapitanat VHF 68, wywołanie „Kapitanat Nowy Świat”, posiadanie radia VHF jest obowiązkowe,
oficer dyżurny tel. 58 347 39 72, 662 186 934; kapitanat pracuje w godz. 6.30–18.30; e-mail: kpns@umgdy.gov.pl. 

Port i śluza

Na kanał żeglugowy składają się (kolejno od północy): obszerny awanport z wejściem skierowanym na północny zachód, nabrzeża cumownicze przed śluzą, nabrzeża-prowadnice lejkowato zbiegające do śluzy (pozbawione urządzeń cumowniczych), śluza o wymiarach 200 na 25 m, nabrzeża-prowadnice po południowej stronie śluzy (bez urządzeń cumowniczych), nabrzeża cumownicze po wewnętrznej stronie falochronów wychodzących na Zalew Wiślany.

Wrota śluzy wsuwają się w nabrzeża. Przy wrotach, po ich zewnętrznej, stronie znajdują się dwa obrotowe mosty drogowe – jeden z mostów jest zawsze zamknięty dla żeglugi i otwarty dla ruchu kołowego. Prześwit tych mostów w pozycji zamkniętej to 4,6 m.

Cumowanie jednostek rekreacyjnych w oczekiwaniu na śluzowanie możliwe jest za zgodą kapitanatu przy nabrzeżach po obu stronach śluzy (nie mylić z nabrzeżami awanportu, patrz też niżej). W komunikacji radiowej kapitanat w odniesieniu do tych nabrzeży używa określeń w rodzaju „nabrzeże północno-zachodnie”, itp., tak jak zaznaczono na planie. Nabrzeża te są wysokie, wyposażone w duże, okrągłe, czarne, ukośnie zamontowane odbijacze. Polery cumownicze zainstalowano są na nabrzeżach (wysoko) oraz we wnękach ścian nabrzeży (około 70 cm nad powierzchnią wody). Wyjście na nabrzeże z pokładu niskiego jachtu jest trudne. Co około 25 m na nabrzeżach zainstalowane są schodzące do wody drabinki. Każde z nabrzeży w dwóch miejscach, blisko swego końca i początku, posiada obniżone fragmenty, o długości ok. 10 m każdy, dogodne do cumowania małych jednostek. Najbliższy śluzy obniżony odcinek nabrzeża północno-zachodniego zarezerwowany jest dla Straży Granicznej i Policji. Kapitanat zgadza się na cumowanie na krótko przy pozostałych obniżonych fragmentach nabrzeży, w celu np. wysadzenia lub zabrania członka załogi, raczej nie na dłuższy postój.

Od strony Zatoki cumowanie w zasadzie możliwe jest też przy południowym i zachodnim nabrzeżu awanportu. Nabrzeża te są jednak wyposażone w plastikowe, prostokątne odbojnice, zainstalowane na kilkudziesięciocentymetrowych wysięgnikach – bardzo trudne jest tam wyjście z jachtu, a także przywiązanie cumy – polery znajdują się tylko na nabrzeżu.  W ostateczności można próbować obwiązać długą cumę wokół odbojnicy. Dogodny do cumowania, obniżony, krótki odcinek nabrzeża znajduje się natomiast przy zachodnim falochronie, w pobliżu główki.

Śluzowanie odbywa się w określonych godzinach (podanych w tabeli), dwukrotnie w ciągu dnia w każdym z kierunków. Wymagane jest zgłoszenie przez VHF zamiaru wejścia do portu i śluzowania. Konieczne jest posiadanie radia VHF – jednostki bez radia faktycznie nie są wpuszczane na akwen portu. W przepisy portowych napisano, że zgłoszenia należy dokonać z dwugodzinnym wyprzedzeniem. W praktyce kapitanat akceptuje znacznie późniejsze zgłoszenia. Do śluzy można wejść na krótko przed zamknięciem wrót wejściowych. 

Na ścianach właściwej śluzy zainstalowane są ukośne, płaskie paski gumy (wygodniejsze niż ukośne odbijacze przy nabrzeżach zewnętrznych). Polery cumownicze umieszczone są wysoko na nabrzeżach oraz we wnękach ok. 70 cm nad powierzchnią wody, tak samo jak na nabrzeżach zewnętrznych. Zapisany w przepisach portowych zakaz używania własnych odbijaczy, absurdalny w odniesieniu do małych jednostek rekreacyjnych, jest powszechnie ignorowany. Śluzowanie, tzn. zamknięcie jednych wrót, zamknięcie i otwarcie mostów obrotowych, otwarcie drugich wrót, zajmuje około godziny (minimum 45 minut).

Kapitanat przez radio przekazuje poszczególnym jednostkom polecenia wejścia do śluzy, wskazuje konkretne miejsce do zacumowania oraz kieruje wychodzeniem ze śluzy. Stosowana jest też sygnalizacja świetlna:  

W porcie i jego okolicach obowiazują następujące ograniczenia prędkości: na redzie – 9 węzłów, na torze podejściowym do główek – 7 węzłów, pomiędzy główkami a wejściem w kierownice śluzy – 4 węzły, w kierownicach i w śluzie – 3 węzły. Całkowita długość toru wodnego w obrębie portu, od główek na Zatoce, po główki na Zalewie, to 1,25 Mm.

Różnica poziomów wody między Zatoką, a Zalewem jest zwykle bardzo mała lub (najczęściej) żadna. Jedynie po sztormach może być znacząca. Nigdy jednak wrota po obu stronach śluzy nie są jednocześnie otwarte – swobodny przepływ wody pomiędzy Zatoką i Zalewem, jest  niedopuszczalny z powodów środowiskowych.

Teren wokół kapitanatu, wraz z zachodnim nabrzeżem śluzy, jest ogrodzony i w zasadzie niedostępny dla osób postronnych. Pozostałe nabrzeża są ogólnie dostępne. W porcie nie ma toalet ani żadnych innych lądowych udogodnień dostępnych dla załóg cumujących w nim jednostek.

Podejście

Początek podejścia od strony Zatoki wyznacza pława świetlna „NS” ustawiona ok. 1 Mm przed główkami. Od pławy do główek należy sterować kursem 107°, wskazywanym przez ustawione na falochronie światło sektorowe (widoczne również w dzień), mijając zielone pławy NS-1 i NS-3. Głębkości wokół tak wytyczonego toru podejściowego wszędzie przekraczają 5 m, więc jednostki rekreacyjne mogą kierować się bezpośrednio w główki z szerokiego sektora od zachodu do północy, bez konieczności przechodzenia w pobliżu pławy NS (izobata 5 m biegnie w przybliżeniu równolegle do brzegu, w odległości ok. 0,2 Mm od niego). Główki falochronu należy mijać w bezpiecznej odległości z uwagi na podwodny narzut kamienny, oznakowany żółtymi pławami.

Od strony Zalewu do kanału będzie prowadził tor oznakowany czerwonymi i zielonymi pławami. Jesienią 2022 tor ten jest w trakcie wytyczania i pogłębiania – wystawione są jedynie trzy pary pław (najbliższe kanału).  Jachty o zanurzeniu nieprzekraczającym 1,5 m mogą swobodnie żeglować poza tym torem, uważając na przybrzeżne mielizny, szczególnie na Mieliznę Przebrno, położoną przy mierzei, pomiędzy kanałem a Krynicą Morską. Przy okazji budowy kanału na zalewie została utworzona sztuczna wyspa – Wyspa Estyjska – na którą jest odkładany urobek wydobyty w trakcie budowy kanału i pogłębiania toru wodnego.  W zasadzie możliwe jest przepłynięcie po północnej stronie wyspy, pomiędzy wyspą a Mielizną Przebrno (głębokość ok. 2 m). Szlak ten jednak przecięty jest przez akwen z zakazem wpływania, rozciągający się między wyspą a wejściem do kanału.

Okolica

Nazwa portu – Nowy Świat – pochodzi od nazwy osady istniejącej w tym miejscu do 1945 roku (niem. Neue Welt). W dwudziestoleciu międzywojennym, około 2 km na wschód od osady (i dzisiejszego kanału), przebiegała granica państwowa między Wolnym Miastem Gdańsk, a niemieckimi Prusami Wschodnimi.

Plany w formacie PDF: nowy_swiat.pdf  nowy_swiat_podejscie.pdf